Stopy aluminium - seria 1xxx
Stopy aluminium serii 1xxx są technicznie czystym - w co najmniej 99% - aluminium. Tak duża zawartość aluminium wpływa w sposób znaczący na właśności elementów wykonanych z tego stopu. Do najważniejszych cech stopu aluminium serii 1XXX należy zaliczyć:
- bardzo niska wytrzymałość mechaniczna elementów wykonanych z tego stopu, co wynika bezpośrednio z niskiej zawartości pierwiastków wchodzących w skład stopu. Niska odporność mechaniczna ma jednak korzystny wpływ na dokładność detali wykonanych z aluminium serii 1xxx, ponieważ stop ten bardzo łątwo poddaje się obróbce plastycznej.
- bardzo wysoka odporność na korozję. Ponieważ w składzie stopu nie ma prawie żadnych wytrąceń metalicznych, w w związku z tym powstająca w sposób naturalny rodzima dla aluminium warstwa tlenku nie jest osłabiana porcesami generowanymi przez wytrącenia innych metali. Dzięki niewielkiemu udziałowi składników stopowych elementy z aluminium serii 1xxx charakteryzują się znacznie bardziej spójną strukturą.
- wysoki współczynnik odbicia to nieodłączna cecha czystego technicznie aluminium. Opisywany stop charakteryzuje sie współczynnikiem całkowitego odbicia na poziomie 92%, co sprawia, że elementy wykonane z aluminium serii 1xxx często są wykorzystywane jako detale o walorach dekoracyjnych.
- bardzo dobre przewodnictwo cieplne i elektryczne. Z fizycznego ujęcia podstawy tych dwóch własności związane są z przenoszeniem elektronów, a zdolność ta jest często hamowana przez zanieczyszczenia stopowe - w przypadku czystego w 99% aluminium przewodnictwo cieplne i elektryczne utrzymuje sią na bardzo wysokim poziomie.
Kombinacja w/w cech czyni te stopy bardzo odpowiednimi do pakowania (folia aluminiowa w gospodarstwach domowych, pojemniki na żywność, etc), do stosowania w urządzeniach elektronicznych (bezwładność i wysoką przewodność dla kabli elektrycznych, dielektryczną warstwę tlenku do kondensatorów, etc.), grzejniki (obojętność i wysokie przewodnictwo w pasie rur wymiennika ciepła, grzejników, itp), zastosowań oświetleniowych (wysoki współczynnik odbicia dla obudowy reflektora, luster laserowych, etc) i dekoracji (wysoki współczynnik odbicia i wygląd projektu dla okuć meblowych, itp).
Kulki wykonane ze stopu aluminiu serii 1xxx cechuj bardzo dobra odporność na korozję i wyskoka jakość wykończenia powierzchni. Kulki ze stopów aluminium serii 1xxx nie są poddawane obróbce cieplnej i mogą być dostarczane w stanie po pasywacji.
Skład chemiczny | ||||||||||
| Typ | %Si | %Fe | %Mn | %Cr | %Cu | %Ti | %Al | %V | %Mg | %Zn |
| 1050 | 0,25 max | 0,40 max | 0,05 max | 0,05 max | 0,05 max | 0,05 max | 99,50 min | 0,05 max | 0,05 max | 0,07 max |
| 1070 | 0,20 max | 025 max | 0,03 max | - | 0,03 max | 0,03 max | 99,7 min | 0,05 max | 0,03 max | 0,07 max |
| 1100 | % (Si + Fe) max 0,95 | % (Si + Fe) max 0,95 | 0,05 max | 0,10 max | 0,05 - 0,20 | 0,03 max | 99,0 min | 0,05 max | 0,05 max | 0,10 max |
Oznaczenie wg standardów międzynarodowych | ||||
| Typ | Seria | opis | specyfikacja | opis |
| Al 1050/1070/1100 | 1XXX | Technicznie czyste aluminium | 50 / 70 / 00 | Zawartość Aluminium na poziomie 99,5 / 99,7 / 99,0 % |
Właściwości fizyczne / mechaniczne / termiczne / elektryczne / magnetyczne | |||||
| Właściwość | Oznaczenie | Jednostka | typ właściwości | Uwagi | Wartość |
| Gęstość | ϱ | g / cm3 | fizyczna | w temperaturze pokojowej * | 2,71 |
| Moduł Younga | E | GPa | mechaniczna | - | 70 |
| Ciepło właściwe | c | J / kg * K | termiczna | w temperaturze pokojowej * | 875 |
| Współczynnik rozszerzalności liniowej | α | 10^-6/ºC | termiczna | ΔT=0-100°C | 23,4 |
| Przewodność cieplna | λ | W/(m·K) | termiczna | w temperaturze pokojowej * | 220 |
| Rezystencja | ρ | Ω*m*10^-9 | elektryczna | - | 28 |
| Przenikalność magnetyczna | µ | - | magnetyczna | Paramagnetyczna** | 1,004 |
* - temperatura pokojowa: RT=20°C
** Paramagnetyzm jest zjawiskiem polegającym na magnesowaniu się makroskopowego ciała w zewnętrznym polu magnetycznym w kierunku zgodnym z kierunkiem pola zewnętrznego. Materiał wykazujący takie własności jest przyciągany przez magnes, ale znacznie słabiej niż ferromagnetyk.
Własności mechaniczne | |||||
| Rodzaj właściwości | Typ właściowości | Jednostka | Wartosć | Jednostka | Wartość |
| Twardość | mechaniczna | HV0.5 | 20 -30 (1xxx) | - | - |
| Wytrzymałość na ściskanie | mechaniczna | MPa | 75 - 110 (1xxx) | psix10^3 | 11 -16 |
| Temperatura pracy | termiczna | ºC | - 196 - 200 | ºF | -320,8 / 392 |
Zakres dostaw | ||||
| Średnica | jednostka | średnica | jednostka | klasa dokładności wg ISO 3290* |
| 1,000 - 150,000 | mm | 3/64 - 6 | cal | G100-200-500-1000 |
ISO 3290 - Za powstanie dokumentu określajacego wymagania dotyczące gotowych kulek stalowych przeznaczoncy do łożysk tocznych odpowiedzialna jest specjalny komitet standaryzacyjny powołany przy komitecie ISO. Komisja TC4 określiła standardy dla łożysk tocznych, a podkomisja SC 12 sprecyzowała wymagania dotyczące łożysk kulkowych. Obecnie stosowana norma ISO 3290 jest drugą edycją tej normy (pierwsza wersja ISO 3290-1: 2008), została zmodyfikowana przede wszystkim pod względem technicznym i uwzględnia poprawki do części 1 normy ISO 3290 i późniejszego aneksu z 2009 roku. Norma ISO 3290 składa się z następujących części:
a) Część 1: Kulki stalowe
b) Część 2: kulki ceramiczne