1.       System znakowy określony przez PN-EN 10027-1:1994 – norma opisuje gatunek stali za pomocą symboli literowych i cyfr.

2.       System cyfrowy PN-EN 10027-2:1994 określa z kolei gatunek stali wyłącznie za pomocą cyfr. Każdemu gatunkowi stali przyporządkowany jest określony numer wskazujący na grupę materiałową i konkretny gatunek stali.

3.       Okólnik informacyjny ECISS-IC10 jest uzupełnieniem normy PN-EN 10027-1 i służy jako podstawa do ustalania znaków stali już ustanowionych w dotychczas funkcjonujących normach. W okólniku zawarte są dodatkowe znaki, które należy stosować łącznie z głównymi symbolami wg PN-EN 10027-1 o ile te ostatnie nie są wystarczające do całkowitej identyfikacji stali lub wyrobu stalowego.

 

Symbole główne stali wskazujące na  Znak stali[3] - oznaczanych wg ich zastosowania i własności mechanicznych lub fizycznych zawiera następujące główne symbole:

 a) S - stale konstrukcyjne

P - stale pracujące pod ciśnieniem

L - stal na rury przewodowe

E - stale maszynowe

Za symbolem literowym umieszcza się zazwyczaj liczbę, która wskazuje na minimalną granicę plastyczności w MPa dla najmniejszego zakresu grubości wyrobu, na przykład: S235, P235, L460, E295.

b) B - stale do zbrojenia betonu , po oznaczeniu znajduje się z reguły liczba wskazująca na minimalną granicę plastyczności w MPa, na przykład B500.

c) Y - stale do betonu sprężonego po oznaczeniu umieszcza się liczbę wskazującą na minimalną wymaganą wytrzymałość na rozciąganie w MPa, na przykład Y1770.

d) R - stale na szyny lub w postaci szyn po oznaczeniu umieszcza się liczbę wskazującą minimalną wymaganą wytrzymałość na rozciąganie w MPa, na przykład R260, R350.

e) H - wyroby płaskie walcowane na zimno ze stali o podwyższonej wytrzymałości przeznaczone do kształtowania na zimno, za którym umieszcza się liczbę będącą wymaganą minimalną granicą plastyczności w MPa lub jeśli wymagana jest tylko wytrzymałość na rozciąganie, wówczas wstawia się literę T,za którą wskazuje się wymaganą minimalną wytrzymałość na rozciąganie w MPa, na przykład  HT1100, H420.

f) D - wyroby płaskie ze stali miękkich przeznaczonych do kształtowania na zimno (z wyjątkiem wymienionych w punkcie e) , za którym umieszcza się jedną z następujących liter:

 -  C - dla wyrobów płaskich walcowanych na zimno,

-  D - dla wyrobów płaskich walcowanych na gorąco przeznaczonych do kształtowania na zimno,

-  X - dla wyrobów bez charakterystyki walcowania (na zimno lub na

gorąco), oraz dwa symbole cyfrowe lub literowe charakteryzujące stal na przykład DX03, DD12, DC03.

g) T - wyroby walcowane z  blachy ocynowanej, za którym umieszcza się:

- dla wyrobów o jednokrotnie redukowanej grubości - literę H, za którą umieszcza się liczbę będącą wymaganą nominalną twardością wg HR 30Tm, na przykład TH52.

- dla wyrobów o dwukrotnie redukowanej grubości - liczbę będącą wymaganą nominalną granicą plastyczności w MPa na przykład  TH52, T660.

h) M - stale elektrotechniczne, za którym umieszcza się:

1) liczbę będącą 100-krotną wymaganą maksymalną stratnością w W ⋅ kg -1 odniesioną do grubości blachy lub taśmy przy częstotliwości 50Hz i indukcji magnetycznej:

- 1,5 Tesli dla blach i taśm nie wyżarzonych końcowo i wyżarzonych końcowo o niezorientowanych i normalni zorientowanych ziarnach

- 1,7 Tesli dla blach i taśm o niskiej stratności lub wysokiej przenikalności magnetycznej i zorientowanym ziarnie

2) liczbę będącą 100-krotną nominalną grubością wyrobu w mm;

3) literę oznaczającą rodzaj blachy lub taśmy elektrotechnicznej, tj.:

- A – o niezorientowanym ziarnie

-  D – ze stali niestopowych, niewyżarzanych końcowo

-  E – ze stali stopowych, nie wyżarzanych końcowo

-  N – o normalnie zorientowanym ziarnie

- S  - o zorientowanym ziarnie, obniżonej stratności

- P – o zorientowanym ziarnie, wysokiej przenikalności magnetycznej

W przypadku tego typu wyrobów symbole (1) i (2) należy oddzielić kreską poziomą symbole literowe za literą M dotyczą zastosowań przy częstotliwości 50Hz. Dla innych zastosowań nie utworzono symboli głównych. Przykład oznaczenia wyrobów z blach elektrotechnicznych: M400-50A, M140-30S.

 

Oznaczanie stali wg PN-EN 10027-2

Zgodnie z normą PN-EN 10027-2: 1994 - każdy gatunek stali jest oznaczony także

numerem, który można podać zamiast znaku stali.

• numer stali zawiera 5 cyfr: l.xxnn, gdzie:

1 - oznacza stal (ogólniej stop żelaza); xx — dwie cyfry oznaczające

grupę stali; nn - dwie cyfry wyróżniające konkretny gatunek w

grupie.

• np. 1.4301 - oznacza gatunek stali austenitycznej X10CrNi 18-8.

Grupy stali - ustalono według składu chemicznego, własności mechanicznych, fizycznych i

technologicznych oraz według zastosowania.

• na przykład:

- stale niestopowe jakościowe: mają numery grup 01 do 07 i 91 do 97;

- stale niestopowe specjalne: 10 do 18;

- stale stopowe odporne na korozję i żaroodporne: 40 do 49;

- stale stopowe konstrukcyjne, maszynowe i na zbiorniki ciśnieniowe: 50 do 89.