kulki z mosiądzu
Mosiądze są stopami miedzi, w których głównym składnikiem stopowym jest cynk w ilości powyżej 2%. Zasadniczo mosiądze dzielą się na dwie grupy: odlewnicze i do przeróbki plastycznej. Z kolei mosiądze do przeróbki plastycznej, zgodnie z PN-92/H-87025, dzielą się na dwuskładnikowe i wieloskładnikowe. Mosiądze wieloskładnikowe dzielą się z kolei na ołowiowe i bezołowiowe, określane także mosiądzami specjalnymi .
W stanie stałym miedź tworzy z cynkiem sześć faz, które są roztworami stałymi na osnowie obu składników lub faz międzymetalicznych, powstających w wyniku przemian perytektycznych i eutektoidalnych. Faza α jest roztworem stałym cynku w miedzi, krystalizującym w tym samym układzie co miedź – RSC (A1).
Faza β jest roztworem stałym na bazie fazy międzymetalicznej CuZn o stężeniu elektronowym 3/2, krystalizującym w sieci RPC (A2). W wysokich temperaturach faza β posiada nieuporządkowane, przypadkowe rozmieszczenie atomów w sieci krystalicznej. Podczas ochładzania, w temperaturach 454 ÷ 468°C, sieć przestrzenna ulega uporządkowaniu tworząc nadstrukturę, oznaczoną na wykresie jako β’. Przy większych zawartościach cynku pojawia się faza γ – roztwór stały na bazie fazy międzymetalicznej Cu5Zn8 o stężeniu elektronowym 21/13 i złożonej sieci krystalicznej. Pojawienie się tej fazy w stopach Cu-Zn pogarsza wyraźnie własności mechaniczne, więc zastosowanie praktyczne mają stopy do zawartości 45 ÷ 47% cynku, w których faza γ nie występuje. a odlewnicze PN-EN 1982:2010. W tabl. 13.1 i 13.2 przedstawiono oznaczenia, skład i podstawowe zastosowanie wybranych mosiądzów obu grup. Większość gatunków wyszczególnionych w normach stanowią mosiądze wieloskładnikowe, zawierające oprócz głównego dodatku – cynku, inne dodatki stopowe. Praktycznie, brak rozpuszczalności w roztworach układu Cu-Zn wykazuje ołów. Pozostałe, najczęściej stosowane dodatki stopowe – Al, Sn, Si, Mn, Fe rozpuszczają się w sposób ograniczony w roztworach α i β’ zmieniając zakresy ich występowania oraz własności.
Kulki mosiężne, które znajdują się w naszej ofercie charakteryzują się dobrą odpornością na korozję w wodzie pitnej, słonej i morskiej (z wyjątkiem instalacji o wysokiej prędkości przepływu), produktach naftowych, alkoholach.Kulek mosiężnych nie należy stosować w środowiskach, w których mogłyby mieć kontakt z cyjankami, wodorotlenkami i kwasami utleniającymi - zgodnie z zasadą, że odporność na korozję obniża się wraz ze wzrostem zawartości cynku. Oferowane przez nas kulki charakteryzują się doskonałymi właściwościami elektrycznymi. Kulki z mosiądzu są często wykorzystywane jako elementy łożysk tocznych, ponieważ generują one niskie tarcie. Kulki dostarczane są w stanie po pasywacji.
Głowne aplikacje, gdzie wykorzystywane są kulki mosiężne:
- specjalne zawory
- pompy przemysłowe
- urządzenia elektroniczne
- wyłączniki bezpieczeństwa
- jednostki grzewcze
- ślizgi mebli
- przemysł motoryzacyjny
- przemysł elektroniczny
- przemysł petrochemiczny
Literatura:
Maria Głowacka: „Stopy metali nieżelaznych” w:” Podstawy Materiałoznawstwa". Praca zbiorowa. Red. Maria Głowacka i Andrzej Zieliński. Gdańsk 2011.
Skład chemiczny | ||||||||||
| Typ | %Cu | %Zn | %Pb | %Fe | ||||||
| C26000 | 68,5 - 71,50 | bilansowo | 0,05 max | 0,05 max | ||||||
| C27000 | 63,00 - 68,50 | bilansowo | 0,03 max | - | ||||||
| C28000 | 59,00 - 63,00 | bilansowo | 0,05 max | 0,10 max | ||||||
Oznaczenie wg standardów międzynarodowych | |||||||
| Włochy | Stany Zjednoczone | Niemcy | Francja | Wielka Brytania | Rosja | Chiny | Japonia |
| P-CuZn30 | C2600 | 2.0265 | CuZn30 | CZ106 | L70 | H70 | C2600 |
| P-CuZn35 | C2700 | 2.0335 | CuZn36 | Cz107 | L63 | H65 | C2700 |
| P-CuZn40 | C2800 | 2.0360 | CuZn40 | CZ109 | L60 | H62 | C2800 |
Właściwości fizyczne / mechaniczne / termiczne / elektryczne / magnetyczne | |||||
| Właściwość | Oznaczenie | Jednostka | typ właściwości | Uwagi | Wartość |
| Gęstość | ϱ | g / cm3 | fizyczna | w temperaturze pokojowej * | 8,49 |
| Moduł Younga | E | GPa | mechaniczna | - | 110 |
| Ciepło właściwe | c | J / kg * K | termiczna | w temperaturze pokojowej * | 375 |
| Współczynnik rozszerzalności liniowej | α | 10^-6/ºC | termiczna | ΔT=0-100°C | 20,4 |
| Przewodność cieplna | λ | W/(m·K) | termiczna | w temperaturze pokojowej * | 118,0 |
| Rezystencja | ρ | Ω*m*10^-9 | elektryczna | - | 63 |
| Przenikalność magnetyczna | µ | - | magnetyczna | Paramagnetyczna** | 1,05 |
* - temperatura pokojowa: RT=20°C
** Paramagnetyzm jest zjawiskiem polegającym na magnesowaniu się makroskopowego ciała w zewnętrznym polu magnetycznym w kierunku zgodnym z kierunkiem pola zewnętrznego. Materiał wykazujący takie własności jest przyciągany przez magnes, ale znacznie słabiej niż ferromagnetyk.
Własności mechaniczne | |||||
| Rodzaj właściwości | Typ właściowości | Jednostka | Wartosć | Jednostka | Wartość |
| Twardość | mechaniczna | HV0.5 | 75 - 87 | - | - |
| Wytrzymałość na ściskanie | mechaniczna | MPa | 500 - 600 | psix10^3 | 72 - 87 |
| Temperatura pracy | termiczna | ºC | - 196 - 500 | ºF | -320,8 / 932 |
Zakres dostaw | ||||
| Średnica | jednostka | średnica | jednostka | klasa dokładności wg ISO 3290* |
| 1,000 - 180,000 | mm | 3/64 - 7 | cal | G40-60-100-200-500-1000-2000 |
ISO 3290 - Za powstanie dokumentu określajacego wymagania dotyczące gotowych kulek stalowych przeznaczoncy do łożysk tocznych odpowiedzialna jest specjalny komitet standaryzacyjny powołany przy komitecie ISO. Komisja TC4 określiła standardy dla łożysk tocznych, a podkomisja SC 12 sprecyzowała wymagania dotyczące łożysk kulkowych. Obecnie stosowana norma ISO 3290 jest drugą edycją tej normy (pierwsza wersja ISO 3290-1: 2008), została zmodyfikowana przede wszystkim pod względem technicznym i uwzględnia poprawki do części 1 normy ISO 3290 i późniejszego aneksu z 2009 roku. Norma ISO 3290 składa się z następujących części:
a) Część 1: Kulki stalowe
b) Część 2: kulki ceramiczne