Kulki z tworzyw sztucznych
Polimery stanowią niezwykle bogatą - i wciąż rozszerzaną o nowe – grupę materiałów, której nazwa bierze się bezpośrednio z uwarunkowań strukturalnych wyróżniających tę grupę. Żadna ze znanych grup materiałowych stosowanych w przemyśle, medycynie czy w trakcie codziennego użytkowania, nawet w przybliżeniu nie jest w stanie osiągnąć różnorodności typów i odmian właściwej dla materiałów polimerowych. W zasadzie można stwierdzić, że materiały polimerowe charakteryzują się maksymalną rozpiętością własności i właściwości. Określenie wykorzystywane do opisania materiałów pokerowych w początkowej fazie ich wykorzystywania tj. „tworzywa masowe”, nabrało w dzisiejszych czasach zupełnie innego tonu, ponieważ okazało się, że ta „masowość” określająca w początkowej fazie wykorzystywania związków polimerowych ich plastyczność została niejako „przekuta” w określenie o charakterze utylitarnym oznaczającym ni mniej ni więcej „powszechność „ – tak po prostu. Tworzywa polimerowe można spotkać w zasadzie w każdej dziedzinie od podstawowych zastosowań gospodarczych po specjalne materiały funkcjonalne.
Własności tworzyw sztucznych
Złożona struktura morfologiczna i wyjątkowa struktura chemiczna sprawia, a także znaczne różnice w składzie i wielkości modyfikacji materiałowej, tworzywa polimerowe zachowują się w swoisty i specyficzny sposób – właściwy dla każdego rodzaju, co powinno być zawsze uwzględniane w trakcie użytkowania i przetwarzania. Wśród najbardziej swoistych cech właściwych dla poszczególnych rodzajów tworzyw polimerowych warto wymienić chociażby takie cechy jak:
- lepkosprężystosć
- sprężystość entropowa
- płynięcie nienewtonowskie
- kompleksowe starzenie się
- stopień krystaliczności
- stopień ciekłokrystaliczności
- anitropia – zależna od stopnia orientacji i modyfikacji.
Jest to tylko niewielki fragment tego, z czym musi zetknąć się producent i użytkownik tworzyw polimerowych. Opis w/w własności wymaga stosowania rozmaitych technik kontrolnych, które doprowadzą do uzyskania konkretnych i precyzyjnych danych dotyczących oznaczanej własności lub oceny jej zmian w funkcji wybranych parametrów, np. pomiaru (dane wielopunktowe).
Przetwórstwo tworzyw sztucznych
Wśród właściwości specyficznych dla tworzyw sztucznych szczególnie jedna ich cecha przyczyniła się do tak dużego zainteresowania i wykorzystania tej grupy materiałowej a chodzi oczywiście o plastyczność i możliwości przetwarzania tworzyw sztucznych. Wśród metod przetwarzania tworzyw sztucznych najbardziej rozpowszechnione są oczywiście metody kształtowania pierwotnego i wtórnego, za którymi przemawiają znacząca energooszczędność i wysoka wydajność na każdym etapie produkcji. Kształtowanie i przetwarzanie tworzyw sztucznych może w pewnych warunkach przebiegać równocześnie.
Literatura:
1. H. Saechtling: Tworzywa Sztuczne. Poradnik. WNT , wyd. 5 zmienione, Warszawa 2005.
2. Koszkul J.: Materiały polimerowe. Wyd. Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 1999.
3. Koszkul J., Superlak O.: Podstawy fizykochemii i właściwości polimerów. Wyd. Politechnika Częstochowska. Częstochowa 2004.